Αναφέρεται
συχνά ως ένας από τους πρώτους «υπαρξιστές» φιλοσόφους.
Ξεκίνησε σπουδές κλασικής φιλολογίας και θεολογίας στο Πανεπιστήμιο της
Βόννης τις οποίες όμως εγκατέλειψε, καθώς δεν έδωσαν απάντηση στην
θρησκευτικές του αμφιβολίες. Στη συνέχεια, σπούδασε φιλολογία στο
Πανεπιστήμιο της Λειψίας, υπό τον καθηγητή Φρήντριχ Βίλχελμ Ριτσλ.
Δημοσίευσε τα πρώτα του φιλοσοφικά άρθρα εμπνευσμένος από την επαφή του
με τη φιλοσοφία του Σόπενχαουερ.
Μόλις στα 25
του διορίστηκε καθηγητής στο πανεπιστήμιο της Βασιλείας. Υπήρξε
δριμύτατος επικριτής των κατεστημένων σκέψεων και τάξεων, ιδιαίτερα του
Χριστιανισμού. Πληθώρα συγγραμμάτων του γράφτηκαν με οξύ και επιθετικό
ύφος, χρησιμοποιώντας ευρέως αφορισμούς. Οι αφορισμοί του είναι δυνατοί,
αλλά το σύνολο του έργου του έχει μικρότερη βαρύτητα στις μέρες μας. Οι
ιδέες του για τον Υπεράνθρωπο επηρέασαν -μεταξύ άλλων- και τον Χίτλερ.Σπουδαιότερα έργα του: "Τάδε έφη Ζαρατούστρα", " Η Θέληση της Δύναμης", " Η Γέννηση της Τραγωδίας", "Πέραν του Καλού και του Κακού", " Ecce Homo".
Πέθανε στις 25 Αυγούστου του 1900, σε ηλικία 56 ετών, από πνευμονία, στην πόλη της Βαϊμάρης από εγκεφαλικό.
Τα τελευταία 10 χρόνια
έπασχε από "παραλυτική ψυχική διαταραχή" (με άλλα λόγια, είχε τρελαθεί).
...... Αποφθέγματα Σοφίας.....
Ό,τι δεν με σκοτώνει με κάνει πιο δυνατό.
Κακός είναι ο άνθρωπος που του αρέσει να ντροπιάζει τους άλλους.
Πρέπει να είσαι ο εαυτός σου και όχι αυτός που θέλουν οι άλλοι.
Από τότε που κουράστηκα να ψάχνω,
έμαθα να βρίσκω.
Κι από τότε που ο άνεμος μου εναντιώθηκε, έμαθα να σαλπάρω με όλους τους ανέμους.
Ξεχνάει κανείς τα λάθη του, όταν τα εξομολογείται σε κάποιον άλλον. Ο άλλος, όμως, δεν τα ξεχνάει.
Η αμφιβολία δηλητηριάζει τα πάντα, χωρίς να σκοτώνει τίποτα.
Η πιο μεγάλη τέχνη είναι να ξέρεις να αποχωρείς την κατάλληλη στιγμή.
«Αγάπα τον πλησίον σου» καταρχήν σημαίνει: «Άφησε τον πλησίον
σου στην ησυχία του». Και ακριβώς αυτή η λεπτομέρεια της αρετής
συνδέεται με τις μεγαλύτερες δυσκολίες.
Η μοναξιά είναι για το πνεύμα ό,τι η δίαιτα για το σώμα.
Στο μίσος και στον έρωτα η γυναίκα είναι περισσότερο βάρβαρη από τον άντρα.
Αν κοιτάξεις για πολλή ώρα την άβυσσο, στο τέλος και η άβυσσος θα κοιτάξει εσένα.
Η εμμονή του χριστιανισμού να βρίσκει τον κόσμο άσχημο και κακό έχει κάνει τον κόσμο άσχημο και κακό.
Ελευθερία είναι η θέληση να είναι κανείς υπεύθυνος απέναντι στον εαυτό του.
Ένα πράγμα πρέπει να έχει κανείς: Είτε μια ψυχή που είναι εκ φύσεως
χαρούμενη είτε μια ψυχή που την κάνει χαρούμενη η δουλειά, η αγάπη, η
τέχνη και η γνώση.
Ποιο από τα δύο: Είναι ο άνθρωπος μια από τις γκάφες του Θεού ή ο Θεός μια από τις γκάφες του ανθρώπου;
Αυτός που ζει από τη μάχη με έναν εχθρό, έχει προσωπικό συμφέρον να διατηρήσει τον εχθρό του ζωντανό.
Ο πραγματικός άντρας χρειάζεται δυο πράγματα: κίνδυνο και παιχνίδι.
Γι’ αυτό το λόγο χρειάζεται τη γυναίκα, σαν το πιο επικίνδυνο παιχνίδι.
Καλύτερα να χαθείς παρά να μισείς και να φοβάσαι.
Χωρίς μουσική, η ζωή θα ήταν ένα λάθος.
Δεν μπορώ να πιστέψω σε ένα Θεό που θέλει να τον υμνούν όλη την ώρα.
Η ηθική είναι ο πιο αποτελεσματικός μηχανισμός για να σέρνεις την ανθρωπότητα από τη μύτη.
Αυτοί που έχουν ένα «γιατί» για να ζουν, μπορούν να αντέξουν σχεδόν οποιοδήποτε «πώς».
Ελευθερία είναι να μπορείς να έχεις μια κάποια απόσταση από τους άλλους.
Οι σκέψεις είναι οι σκιές των συναισθημάτων μας -πάντοτε σκοτεινότερες, κενότερες και απλούστερες.
Αν δεν θες να χάσεις τα μάτια και το μυαλό σου, να ακολουθείς τον ήλιο περπατώντας στη σκιά.
Το να μη μιλάει κανείς ποτέ για τον εαυτό του είναι μια πολύ εκλεπτυσμένη μορφή υποκρισίας.
Όπου κι αν βρίσκεσαι, σκάβε βαθιά.
Κάτω είναι η πηγή.
Άσε τους σκοταδιστές να φωνάζουν πως «κάτω είναι η κόλαση».
Μου φαίνεται περίεργο που ο Θεός έμαθε Ελληνικά, όταν αποφάσισε να γίνει συγγραφέας, και που δεν τα έμαθε καλύτερα.
(επειδή τα Ευαγγέλια γράφτηκαν σε -γεμάτο λάθη- Ελληνικά)
Η παράνοια σε άτομα είναι σχετικά σπάνια. Όμως σε ομάδες, κόμματα, έθνη και εποχές είναι μάλλον ο κανόνας.
Τα αόρατα νήματα είναι οι πιο ισχυροί δεσμοί.
Μας συναρπάζουν περισσότερο οι ίδιες οι επιθυμίες μας παρά το αντικείμενό τους.
Όποιος δεν φοβάται τον εαυτό του, δεν μπορεί να προκαλέσει φόβο.
Για όσους επιλέγουν τη σκέψη και τη γνώση, δεν υπάρχουν χαρούμενες ζωές.
Ο φανατισμός είναι η μόνη μορφή θέλησης που μπορεί να διαπνέει τους αδύναμους και τους ντροπαλούς.
Πολιτικός είναι κάποιος που διαιρεί τους ανθρώπους σε δυο τάξεις: σε υποχείρια και σε εχθρούς.
Δύο μεγάλα Ευρωπαϊκά ναρκωτικά: το αλκοόλ και ο Χριστιανισμός
Μια μικρή εκδίκηση είναι πιο ανθρώπινη από καθόλου εκδίκηση.
Ο Ιησούς πέθανε πολύ νωρίς. Αν είχε ζήσει μέχρι την ηλικία μου, θα είχε αποκηρύξει ολόκληρη τη διδασκαλία του.
Το χάος γεννάει την τάξη.
Να είσαι νομοθέτης είναι η πιο εκλεπτυσμένη μορφή τυραννίας.
Λατρεύουμε να είμαστε έξω, μέσα στη φύση, επειδή δεν έχει καμιά άποψη για μας.
Η τάξη είναι αρετή των μετριοτήτων.
Αληθινά, δεν τους μπορώ τους συμπονετικούς, που είναι μακάριοι μέσα στη συμπόνια τους: τους λείπει πάρα πολύ η ντροπή.
Ο σοφός πρέπει να έχει την ικανότητα όχι μόνο να αγαπά τους εχθρούς του, αλλά και να μισεί τους φίλους του.
Οι ζητιάνοι θα πρέπει να καταργηθούν. Είναι ενοχλητικό να τους ελεείς και είναι εξίσου ενοχλητικό να μην τους ελεείς.
Οι πεποιθήσεις είναι μεγαλύτεροι αντίπαλοι της αλήθειας από τα ψέματα.
Ο άνθρωπος είναι σαν ένα σκοινί τεντωμένο μεταξύ κτήνους και υπερανθρώπου – ένα σκοινί πάνω από την άβυσσο.
Η μελαγχολία όλων των τελειωμένων πραγμάτων!
Θα πίστευα μόνο σε ένα Θεό που θα ήξερε να χορεύει.
Τα όνειρα είναι η ρίζα της μεταφυσικής, η πηγή της ιδέας ότι ψυχή και σώμα είναι ξεχωριστά.
Η γυναίκα ήταν η δεύτερη γκάφα του Θεού.
Ο ασθενής είναι ο μεγαλύτερος κίνδυνος για τον υγιή. Δεν είναι από
τον πιο δυνατό που γίνεται η ζημιά σ’ ένα δυνατό άνθρωπό, αλλά από τον
πιο αδύναμο.
Η μόνη γόνιμη περιφρόνηση είναι εκείνη που αφορά τον εαυτό μας, γιατί έτσι μπορούμε να τον υπερβούμε και να τον ξαναπλάσουμε.
Μη μένεις κάτω στη γη
και μην ανεβαίνεις πολύ ψηλά!
Ωραιότερος φαίνεται ο κόσμος από ένα ύψος στα μισά.
Ο μόνος που μου έμαθε κάτι για την ανθρώπινη ψυχολογία ήταν ο Ντοστογιέφσκι.
Ένας δυνατός και συγκροτημένος άνθρωπος χωνεύει τις εμπειρίες του,
τα επιτεύγματα και τα παραπτώματά του, όπως χωνεύει το κρέας, όπου
αναγκάζεται να καταπιεί και μερικά σκληρά κομμάτια.
Η λέξη «χριστιανισμός» περιέχει κάποια παρανόηση, γιατί ουσιαστικά
υπήρξε μόνο ένας χριστιανός, αλλά κι εκείνος πέθανε πάνω στο σταυρό.
Ο Θεός είναι νεκρός.
(Αλλά: Ο Νίτσε είναι νεκρός. -- [Ο Θεός])
Η ελπίδα είναι το χειρότερο κακό, γιατί παρατείνει τα βάσανα των ανθρώπων.
«Το καλό και το κακό είναι προκαταλήψεις του Θεού» - είπε το φίδι.
Η Ηθική είναι η έκφραση του αγελαίου ενστίκτου στο άτομο.
Αν σου αρέσει η άβυσσος, πρέπει να έχεις φτερά.
Η κοιλιά είναι ο λόγος για τον οποίο ο άνθρωπος δεν νομίζει εύκολα πως είναι θεός.
Η αναγκαιότητα είναι μια ερμηνεία, όχι ένα γεγονός.
Γι’ αυτήν την καινούρια μουσική χρειάζονται και καινούρια αφτιά.
Αυτός που οχυρώνεται κατά της πλήξης, οχυρώνεται απέναντι στον εσωτερικό του εαυτό.
Στα βουνά, ο πιο κοντινός δρόμος είναι από κορυφή σε κορυφή, αλλά γι
αυτό πρέπει να έχεις μεγάλα πόδια. Οι αφορισμοί θα πρέπει να είναι
κορυφές, κι εκείνοι που τους χρησιμοποιούν, θα πρέπει να είναι γίγαντες.
Ο λείος πάγος είναι παράδεισος για εκείνους που ξέρουν να χορεύουν.
Ο Πλάτων ήταν βαρετός.
Ένας καλλιτέχνης δεν έχει άλλη πατρίδα στην Ευρώπη εκτός από το Παρίσι.
Ό,τι γίνεται από αγάπη είναι πέρα από το καλό και το κακό.
Πρόσεχε όταν εξορκίζεις τους δαίμονές σου, μην πετάξεις ό,τι πιο καλό έχεις μέσα σου.
Ο κόσμος μπορεί να είναι όσο θέλει σκοτεινός, όμως αρκεί να
παρεμβάλουμε ένα κομμάτι ελληνικής ζωής, για να φωτιστεί αμέσως άπλετα.
(από τη «Γέννηση της Φιλοσοφίας»)
Μια τυχαία περιπλάνηση σε ένα άσυλο τρελών πιστοποιεί ότι η πίστη δεν αποδεικνύει τίποτα.
Υπάρχει μια παλιά ψευδαίσθηση: Ονομάζεται Καλό και Κακό.
Δεν υπάρχουν ωραίες επιφάνειες χωρίς ένα τρομακτικό βάθος.
Vivere pericolosamente.
μτφρ: Το ζην επικινδύνως
Στην ιταλική του απόδοση το ρητό υπήρξε μότο των Ιταλών φασιστών
Ποτέ σου μη ζητάς.
Παράτα τα κλαψουρίσματα.
Παίρνε, σου λέω, πάντα παίρνε.